Hướng dẫn Soạn bài Đại cáo bình Ngô - tiếp theo chi tiết nhất. Với phiên bản soạn văn 10 này các các bạn sẽ được trả lời toàn cục các thắc mắc trong phần Đọc- hiểu với Luyện tập cụ thể nhất, qua đó nắm rõ nội dung bài xích học.
Bạn đang xem: Văn 10 đại cáo bình ngô
Soạn bài: Đại cáo bình Ngô - tiếp theo (chi tiết)
Hướng dẫn học tập bài
Câu 1 (trang 23 SGK Ngữ Văn 10 tập 2)
- bốn phần:
+ Đoạn 1: " từ đầu ....đến bệnh cứ còn ghi": xác minh tư tưởng nhân nghĩa cùng chân lý độc lập của Đại Việt.
+ Đoạn 2: " Vừa rồi.... Ai bảo thần nhân chịu được": tố cáo thủ đoạn và hành động dã man của quân giặc (giặc Minh)
+ Đoạn 3: " Ta đây.... Cũng là chưa thấy xưa nay": tình tiết của trận chiến đấu.
+ Đoạn 4: Còn lại: Tuyên cáo chung để toàn dân biết chiến thắng trọng đại, khẳng định độc lập trên toàn bờ cõi và rút ra bài học lịch sử.
Câu 2 (trang 23 SGK Ngữ Văn 10 tập 2)
a) số đông chân lí để triển khai chỗ dựa, làm căn cứ xác xứng đáng cho việc triển khai toàn thể nội dung bài cáo là:
- Một là tư tưởng nhân nghĩa:
“Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân
Quân điếu vạc trước lo trừ bạo”
Tư tưởng nhân nghĩa là tư tưởng thống độc nhất vô nhị và xuyên thấu trong toàn cục tác phẩm của Nguyễn Trãi. Đối với ông, làm cho vua trước hết bắt buộc biết âu yếm đời sống và cống hiến cho nhân dân, lo mang lại dân bao gồm một cuộc sống yên ổn, nóng no, hạnh phúc, phải biết trừng trị đông đảo kẻ bao gồm tội với nhân dân.
Tác trả cũng xác định kẻ làm sao đi ngược lại với nhân nghĩa ấy, kẻ đó sẽ bị thất bại:
Lưu Cung tham công cần thất bại
Triệu Tiết ưa thích lớn phải tiêu vong
Cửa Hàm Tử bắt sinh sống Toa Đô
Sông Bạch Đằng làm thịt tươi Ô Mã
Việc xưa coi xét
Chứng cớ còn ghi
- Hai là quyền độc lập, tự nhà của một khu đất nước: Đây là cơ sở, là tiền đề làm chỗ dựa để đường nguyễn trãi triển khai nội dung bài bác cáo. Tuy nguyễn trãi chưa nói tới quyền con bạn nhưng tự do dân tộc thì rất rõ nét:
Như nước Đại Việt ta tự trước
Vốn xưng nền văn hiến vẫn lâu
Núi sông phạm vi hoạt động đã chia
Phong tục bắc nam cũng khác
Từ Triệu, Đinh, Lý, nai lưng bao đời gây nền độc lập
Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi mặt xưng đế một phương
Tuy dũng mạnh yếu từng thời điểm khác nhau
Song khả năng đời nào thì cũng có
=> Giọng văn mang đậm màu sử thi, sôi nổi, tự hào, lí luận chặt chẽ, đanh thép, vật chứng giàu mức độ thuyết phục, người sáng tác đã chỉ dẫn những căn cứ xác đáng trong thực tế lịch sử xác minh quyền chủ quyền của dân tộc.
b) Đoạn khởi đầu có chân thành và ý nghĩa như lời tuyên ngôn hòa bình vì đường nguyễn trãi đã mở đầu bài Đại cáo bình Ngô bởi cơ sở bao gồm tính pháp lí, hòa bình của dân tộc bản địa ta đã có cơ sở từ thực tiễn lịch sử dân tộc (có nền văn hiến đã lâu, núi sông giáo khu đã chia, bao đời vua đã gây nền độc lập…). Sau này (1945) trong phiên bản Tuyên ngôn độc lập, Hồ quản trị cũng dẫn lời Tuyên ngôn độc lập năm 1976 của nước Mĩ và phiên bản Tuyên ngôn nhân quyền với dân quyền năm 1791 của pháp làm đại lý pháp lí để triển khai nội dung cho phiên bản tuyên ngôn tự do ->Đoạn mở đầu Đại cáo bình Ngô đích thực là bạn dạng tuyên ngôn.
c) người sáng tác dùng đầy đủ từ ngữ đầy sức thuyết phục, lập luận dung nhan bén để triển khai nổi bật niềm tự hào dân tộc: đối chiếu ngang sản phẩm giữa các triều đại của việt nam với các triều đại của phương Bắc (Triệu, Đinh, Lý, è – Hán, Đường, Tống, Nguyên), dùng phần đông từ ngữ mang tính chất chất khẳng định (từ trước, đã lâu, đã chia, cũng khác, đời nào cũng có, vậy nên, tham công phải thất bại, thích lớn nên tiêu vong, chứng cứ còn ghi) -> tuyên bố, xác định chủ quyền, niềm trường đoản cú hào dân tộc.
Câu 3 (trang 23 SGK Ngữ Văn 10 tập 2)
a) các âm mưu, hành vi tội ác của giặc Minh:
- Đầu tiên người sáng tác vạch trần âm mưu xâm lược của giặc Minh: chỉ ra luận điệu giảo hoạt của quân giặc: tận dụng tình hình chính sự rối loạn của đất nước ta, liên hiệp với bè đảng bán nước âm mưa xâm lăng nước ta: “Nhân chúng ta Hồ chính vì sự phiền hà…Bọn gian tà cung cấp nước cầu vinh”
- Để giành được mục đích đó, chúng đã đàn áp quần chúng. # ta với những hành động dã man: sát hại người dân vô tội, bóc tách lột sức lao động, vơ vét của cải:
“Nướng dân đen trên ngọn lửa hung tàn
…góa bụa khôn cùng”
Cảm giác đâu đây vẫn còn đấy những giọt mồ hôi, nước mắt cùng máu xương của biết bao fan dân vô tội. Giọng văn nghe thật bi thảm, xót xa, mến thương cho số trời con tín đồ bất hạnh. Nỗi uất hận được dồn nén cùng tuôn trào khi nguyễn trãi chỉ mặt, vẽ ra cả một bè bạn súc sinh:
Thằng há miệng, đứa nhe răng, máu mỡ bấy no nê chưa chán
Lòng phẫn nộ được đưa lên ngùn ngụt vút trời cao khi tác giả khái quát sự gian ác của quân giặc bằng những hình tượng trúc nam giới Sơn, nước Đông Hải -> lấy mẫu tận cùng để miêu tả tội ác dã man của giặc cần yếu nào tha đồ vật được.
Độc ác thay, trúc phái mạnh Sơn ko ghi hết tội
Dơ không sạch thay, nước Đông Hải không rửa sạch mát mùi
=> Âm mưu thâm nho nhất của giặc Minh chính là xâm lược nước ta. Chúng mượn giải pháp “Phù Trần, diệt Hồ”, nhưng thực ra là ước ao thôn tính giật nước ta. Tội ác mọi rợ nhất của chúng là việc tàn sát, vơ vét của nả, bóc lột nhân dân. Bọn chúng thẳng tay đàn áp chém giết những người dân vô tội.
b) tác giả dùng những mẹo nhỏ nghệ thuật rực rỡ để cáo giác tội ác kẻ thù:
Bằng lối so sánh ẩn dụ với bằng chứng cụ thể, sinh động, ngòi cây bút của phố nguyễn trãi rất linh hoạt: tác giả đứng bên trên lập trường của dân tộc để vén rõ âm mưu của kẻ thù, bắt đầu từ lập ngôi trường nhân bản khi nhắc về tội những của quân địch.
- thành công nhất về nghệ thuật và thẩm mỹ trong đoạn kể tội quân giặc là ngôn ngữ, hình ảnh và giọng văn. Ngoài đặc trưng của thể cáo là câu văn biền ngẫu, sóng đôi, đối ngẫu, ngôn ngữ, hình ảnh và giọng văn của nguyễn trãi thực sự lôi cuốn người đọc. Lời văn đanh thép, thống thiết:
+ lúc uất ức căm giận trào sôi: Độc ác thay,… bẩn thỉu bẩn thay,…
+ lúc đầy mến thương đến xót xa:
- tín đồ bị ép xuống hải dương dòng sườn lưng mò ngọc, ngán cầm cố cá mập, thuồng luồng
Kẻ bị đưa vào núi đãi cát tìm vàng, khốn một nỗi rừng sâu, nước độc
- Nướng dân black trên ngọn lửa hung tàn
Vùi quân đỏ xuống dưới hầm tai vạ
Bản tuyên ngôn của đường nguyễn trãi chứa đựng yếu tố nhân phiên bản của phiên bản tuyên ngôn nhân quyền. Người sáng tác đã phơi bày toàn cục hành hễ tàn độc của giặc Minh trên đất Việt: sát hại nhân dân còn tàn sợ hãi cả môi trường thiên nhiên sống. Đó là hành động của kẻ chiếm nước, quân phi nghĩa.
Câu 4 (trang 23 SGK Ngữ Văn 10 tập 2)
a. Quy trình tiến độ đầu cuộc khởi nghĩa Lam sơn được tác giả tái hiện bởi những chi tiết cụ thể:
+ Địa bàn khởi nghĩa hẻo lánh: “Núi Lam tô … nương mình”
+ Cuộc khởi nghĩa nổ ra lúc quân thù vẫn mạnh: “Vừa khi… mạnh”
+ Lực lượng nghĩa quân hết sức mỏng: “Tuấn kiệt… mùa thu”
+ Lương thảo, binh sĩ thiếu thốn:
Khi Linh đánh lương không còn mấy tuần
Khi Khôi huyện quân ko một đội
- Người nhân vật Lê Lợi tiêu biểu cho cuộc khởi nghĩa gồm ý chí, có quyết tâm:
Vốn gồm xuất thân bình thường nhưng Lê Lợi lại có phẩm hóa học và tính bí quyết của một bậc anh hùng (có lòng căm phẫn giặc sâu sắc, bao gồm lý tưởng, hoài bão lớn lao, bao gồm quyết tâm tiến hành lý tưởng..). Với sức khỏe của tư tưởng nhân nghĩa, mục đích của trận chiến đấu cùng với tài trí mưu lược của Lê Lợi cùng sự đoàn kết sức mạnh của cả dân và quân ta sẽ đưa họ đến thắng lợi vẻ vang.
b. Lúc tái hiện quy trình tiến độ phản công chiến thắng lợi, bài cáo mô tả chiến thắng bước đầu tiên ở 2 tỉnh Thanh Hóa với Nghệ An. Sau đó cuộc khởi nghĩa giành thắng lợi ở những tỉnh phía Bắc. Sự khác biệt cơ bạn dạng là ta càng đánh càng thắng lớn, giặc càng ngoan nạm bảo thủ, thất bại càng nặng trĩu nề, nhục nhã:
“Chẳng tấn công mà bạn chịu khuất, ta đây mưu phạt, trung ương công.
Tưởng bọn chúng biết lẽ ăn uống năn, buộc phải đã thế lòng thay đổi dạ
Ngờ đâu vẫn đương mưu tính, lại còn chuốc tội gây oan”
Cuộc hành động còn tiếp diễn, tính ác liệt cứ tăng dần:
Ta trước đã điều binh thủ hiểm, chặt mũi tiên phong
Ta lại không nên tướng chẹn đường, tuyệt nguồn lương thực
Ngày mười tám, trận chi Lăng, Liễu Thăng thất thế
Ngày nhì mươi, trận Mã Yên, Liễu Thăng cụt đầu
Ngày hăm lăm, bá tước đoạt Lương Minh chiến bại tử vong
Ngày hăm tám, thượng thư Lí Khánh cùng kế tự vẫn
+ Quân ta biểu hiện khí cố gắng hừng hực:
Sĩ xuất sắc kén nhân vật hổ
Bề tôi lựa chọn kẻ vuốt nanh
Gươm mài đá, đá núi cũng mòn
Voi uống nước, nước sông yêu cầu cạn
Đánh một trận, không bẩn không kình ngạc
Đánh nhì trận, chảy tác chim muông
Nổi gió lớn trút không bẩn lá khô
Thông tổ con kiến phá toang đê vỡ”
+ quân địch thất bại thảm hại:
. Liễu Thăng thất thế
. Liễu Thăng cụt đầu
. Bá tước đoạt Lương Minh bại trận tử vong
. Thượng thư Lí Khánh cùng kế từ vẫn
. Quân Vân Nam nghi vấn khiếp vía nhưng mà vỡ mật
. Quân Mộc Thạch xéo lên nhau chạy để né thân
. Ví dụ càng đánh, ta càng mạnh. Địch càng đánh càng thua.
Chiến thắng quang vinh của ta được mô tả qua rất nhiều hình tượng phong phú và đa dạng được đo bởi sự to lớn kì vĩ của thiên nhiên. Ta thường xuyên giành được chiến thắng vẻ vang. Kẻ thù thất bại nhục nhã, ê chề, rút quân về nước.
=> tác giả dựng lên bức tranh toàn cảnh cuộc khởi nghĩa Lam sơn với cây viết pháp nghệ thuật đậm chất nhân vật ca, dùng các động từ liên kết với nhau kết phù hợp với các tính từ bỏ chỉ mức độ sống điểm buổi tối đa chế tạo thành nhị mảng black trắng trái chiều thể hiện tại khí thế thành công của ta và sự thất bại của kẻ thù.
Nguyễn Trãi làm khá nổi bật tính chất chính nghĩa nhân đạo sáng sủa ngời của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
- Để có tác dụng rõ thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam tô và thua kém nhục nhã của địch, nguyễn trãi đã sử dụng thành công nhiều thủ thuật nghệ thuật đặc sắc:
+) Liệt kê: Điều binh thủ hiểm,sai tướng mạo chẹn đường, ngày mười tám Liễu Thăng thất thế, ngày nhị mươi Liễu Thăng cụt đầu, ngày hăm lăm Lương Minh bại trận tử vong, ngày hăm tám Lí Khánh cùng kế từ bỏ vẫn. Đánh một trận sạch mát không kình ngạc, tấn công hai trận rã tác chim muông….
+) Đối lập, đối chiếu tương phản thân quân ta với quân địch:
Quân ta:
- Trận người tình Đằng sấm vang chớp giật
Miền Trà lấn trúc chẻ tro bay
- Sĩ khí đang hăng
Quân Thanh càng mạnh
- Thừa chiến thắng ruổi dài. Tây kinh ta chiếm lại.
Tuyển binh tiến đánh.
Đông Đô khu đất cũ thu về
- Sĩ xuất sắc kén người hùng hổ
Bề tôi chọn kẻ vuốt nanh
- Gươm mài đá, đá núi cần mòn
Voi uống nước, nước sông phải cạn.
- Đánh một trận sạch mát không kình ngạc
Đánh nhì trận rã tác chim muông
Quân địch:
- è cổ Trí, đánh Thọ nghe hơi nhưng mà mất vía.
Lí An, Phương thiết yếu nín thở mong thoát thân.
- Ninh Kiều huyết chảy thành sông tanh hôi vạn dặm.
Tốt Động thây hóa học đầy nội dơ để ngàn năm.
- Phúc trung khu quân giặc, trằn Hiệp đã bắt buộc bêu đầu.
Mọt gian kẻ thù. Lí Lượng cũng đành quăng quật mạng.
- vương vãi Thông gỡ cầm cố nguy mà đám lửa cháy lại càng cháy. Mã Anh cứu giúp trận đánh, cơ mà quân ta hăng lại càng hăng.
=> sử dụng hình ảnh, từ ngữ so sánh mạnh để diễn đạt sự áp đảo thắng vậy của dân chúng ta với sự thua thảm sợ của giặc Minh.
+) Câu văn nhiều năm ngắn, tạo thành nhịp điệu không giống nhau: người sáng tác sử dụng đông đảo câu ngắn gọn tạo ra nhịp điệu khỏe khoắn mẽ, đanh chắc bộc lộ khí nuốm mãnh liệt của quân ta (gươm mài đá… đê vỡ). áp dụng những câu dài sử dụng để miêu tả thất bại của giặc các không kể xiết (Bị ta chặn ở Lê Hoa, quân Vân Nam nghi vấn khiếp vía nhưng mà vỡ mật. đại bại quân ta ở nên Trạm, quân Mộc Thạnh xéo lên nhau chạy để thoát thân). Câu văn đổi khác thật hoạt bát vừa gợi cảm tha thiết, vừa khắc họa rõ ràng khí nuốm hừng hực mạnh mẽ của nghĩa quân, vừa khắc họa sự tan tác tơi bời của quân giặc.
Câu 5 (trang 23 SGK Ngữ Văn 10 tập 2)
Khi diễn tả chiến thắng lịch sử dân tộc vẻ vang, tác giả dùng giọng văn hào sảng, hùng tráng. Khi truyền đi lời tuyên ba nền hòa bình dân tộc, giọng văn tất cả phần sâu lắng, trịnh trọng cùng thiêng liêng. Sát bên đó, phố nguyễn trãi dùng phần đông từ ngữ mang ý nghĩa chất khẳng định, ngừng khoát, mạnh mẽ: Từ trên đây vững bền, Từ trên đây đổi mới… nối sát với đông đảo từ Hán Việt: làng mạc tắc, tổ quốc -> làm cho lời tuyên tía mang phần nhan sắc thái thiêng liêng và trọng thể hơn, thể hiện thú vui mừng và niềm từ bỏ hào của dân tộc. Cả một thời hạn dài giang sơn bị bầy áp trong chiến tranh loạn lạc, lời tuyên bố độc lập đã vỡ lẽ òa ước mơ của bao người. Một triều đại bắt đầu được mở ra.
- người sáng tác cũng gửi những bài học kinh nghiệm lịch sử
+ thắng lợi vẻ vang của dân chúng ta có được là do “trời đất tổ tông khôn thiêng ngầm giúp đỡ”, họ đã biết kết thừa và phát huy giá chỉ trị truyền thống lịch sử yêu nước quý báu của ông cha ta để lại. Sức khỏe truyền thống luôn thường trực vào lòng mỗi người dân Đại Việt.
+ làm nên thắng lợi là vày con người “Một cỗ nhung y chiến thắng nên công oanh liệt nghìn năm” ý này rút ra từ các việc Vũ Nương tiến công trụ “Nhất nhung y trần gian đại định” (chỉ một cỗ nhung y mà lại thiên hạ đuc rút được), câu này là ca ngợi Lê Lợi, ca ngợi chiến công của nhân dân Đại Việt => Khẳng định thắng lợi vẻ vang là do tài đức của bé người.
- bài xích học lịch sử dân tộc đối với họ hiện nay:
+) Biết thừa kế và đẩy mạnh truyền thống tốt đẹp của cha ông ta nhằm lại.
+) Đề cao tứ tưởng nhân nghĩa mang dân làm cho gốc.
Câu 6 (trang 23 SGK Ngữ Văn 10 tập 2)
- Về phương diện nội dung:
Đại cáo bình Ngô là một tuyên ngôn về quyền sống của con người, trưng bày được tội ác man rợ của quân giặc, chỉ ra bộ mặt tàn bạo, khát tiết của quân thù xâm lược.
Nguyễn Trãi sẽ đứng trên lập trường nhân nghĩa, quyền sống của người dân không có tội để cáo giác lên án giặc Minh xâm lược. Đưa ra lời cáo đanh thép đóng góp thêm phần làm mang đến “Đại cáo bình Ngô” thực sự là một trong những tuyên ngôn nhân quyền.
- Về phương diện nghệ thuật
+ phát hành được những biểu tượng tác cồn tới bạn đọc.
+ trình bày các sự kiện theo trình tự nhất quán
+ Sử dụng thủ pháp đối lập so sánh
+ sử dụng câu ngắn, dài tạo thành nhịp điệu có mục tiêu nhất định.
+ nghệ thuật điêu luyện vào việc kết hợp giữa chủ yếu luận cùng với văn chương.
- ngữ điệu súc tích, ngắn gọn, giàu hình ảnh. Giọng văn thời điểm hoà hùng sảng khoái khi âu yếm tha thiết mang đến nghẹn ngào, tấm tức....
Xem thêm: Download Game & Ứng Dụng Cho Windows Phone, Cách Tải Game Android Cho Window Phone
Luyện tập
Câu 1 (trang 23 SGK Ngữ Văn 10 tập 2)
- Lập sơ vật kết cấu của bài bác Đại cáo bình Ngô:
=> bài bác Bình Ngô đại cáo có nghệ thuật kết cấu tiêu biểu nổi bật cho thể văn chủ yếu luận. Khiến cho kết cấu chặt chẽ, links xuyên suốt toàn tác phẩm, dẫn dắt tín đồ nghe, bạn đọc đi trường đoản cú lập luận này sang lập luận khác: khởi đầu là chỉ dẫn tiền đề, tiếp sẽ là soi sáng sủa tiền đề vào trong thực tế và ở đầu cuối là rút ra kết luận => kết cấu logic, chặt chẽ, nhạy bén, cuốn hút người nghe, fan đọc theo từng câu từng chữ.